Autisme en communicatie

Binnen iedere vorm van een relatie is communicatie belangrijk wil je elkaar kunnen begrijpen en wil die relatie kunnen blijven standhouden. Voor mensen met autisme is communicatie vaak moeilijker. Belangrijke kenmerken van de communicatiestijl van mensen met autisme is dat ze heel concreet zijn, meestal weinig beeldspraak gebruiken en beeldspraak van anderen niet altijd begrijpen. 

Het stellen van concrete vragen en het geven van concrete opdrachten zijn dus van groot belang voor mensen met autisme. Het stellen van algemene vragen of het geven van algemene opdrachten kunnen dus verwarring scheppen omdat niet duidelijk is wat de ander verwacht. Daarnaast kan het voor mensen met autisme ook moeilijk zijn om hoofd- en bijzaken van elkaar te onderscheiden.

Bron afbeelding

Om op een goede manier te kunnen communiceren en een waardevolle relatie aan te gaan met mensen met autisme zal ik wat tips proberen geven die hierin mogelijk kunnen helpen;

• Stel zo concreet en duidelijk mogelijk je vragen en opdrachten zodat de persoon met autisme weet wat er van hem/haar verwacht wordt
• Geef de persoon met autisme voldoende tijd om na te denken
• Corrigeer jezelf als je merkt dat jouw vraag of opdracht te algemeen is
• Ga niet zelf aanvullen en/of invullen als je vindt dat het antwoord of resultaat te lang op zich laat wachten, dat wekt alleen maar verwarring
• Raak niet gefrustreerd, mensen met autisme hebben gewoon soms meer tijd nodig om te begrijpen wat je van hen verlangt
• Overval mensen met autisme niet met het maken van directe beslissingen, geef zo ruim mogelijk van tevoren aan dat er een besluit moet worden genomen over iets
• Dwaal niet af van het onderwerp, geef duidelijk aan wanneer het ene onderwerp besproken is en je overstapt op het volgende onderwerp
• Gebruik duidelijke taal, vermijd zoveel mogelijk sarcasme, woordspelingen, uitdrukkingen en grapjes zeker als het om een serieus onderwerp gaat
• Wanneer mensen met autisme onder druk komen te staan kunnen ze dichtklappen, probeer dan ook niet om een antwoord te forceren
• Het kost dagelijks al een flinke intellectuele inspanning om met anderen om te gaan, hierdoor raken mensen met autisme vaak snel uitgeput.

Mensen met autisme kunnen ook moeite hebben om emoties en gevoelens in juiste context te plaatsen en onder de juiste woorden te brengen. Zo kan een knuffel voor iemand zonder autisme als een vorm van intimiteit en liefde ervaren worden. Maar voor iemand met autisme kan een knuffel juist als een ongemakkelijke klem gezien of ervaren worden die de beweging en ademhaling sterk beperkt.

Daarnaast is troost bieden bij verdrietig voor iemand zonder autisme meestal fijn en aangenaam, maar voor iemand met autisme hoeft dat niet zo te zijn. Hij/zij trekt zich misschien liever terug om het verdriet alleen op een rustige plek zonder extra prikkels te kunnen verwerken. Dus een gebaar van sympathie of empathie kan anders opgevat worden dan dat de bedoeling is.

Mensen met autisme hebben, in tegenstelling wat vaak wordt beweerd, een enorm emotioneel empathisch vermogen. De beperking ligt met name in het cognitieve empathische vermogen. Wat is het verschil tussen emotionele en cognitieve empathie? Emotionele empathie is het kunnen invoelen wat anderen voelen, oftewel affectieve empathie. Cognitieve empathie is het kunnen inleven in waarom iemand iets voelt.  Door het aanleren van bepaalde vaardigheden kan iemand met autisme cognitieve empathie trainen en daarmee vergroten maar het zal altijd meer moeite kosten dan voor iemand zonder autisme. 

Tips voor mensen met autismespectrumstoornis:

• Probeer zo eerlijk mogelijk te zijn, geef je grenzen en onzekerheden tijdig aan want wat de ander niet weet kan hij/zij ook geen rekening mee houden
• Beloof geen dingen waarvan je weet dat je ze niet kunt nakomen, leg liever uit waarom je iets niet kan of liever niet doet
• Ook mensen met autisme kunnen intense gevoelens van verliefdheid en emoties ervaren, waak ervoor dat je niet dwangmatig doorslaat in je emoties, probeer om iets rustig op te bouwen en niet om gelijk in het diepe te springen, respecteer als de ander meer tijd nodig heeft 
• Blijf communiceren als je merkt dat jouw relatie met een ander dreigt vast te lopen, schrijf punten op waar je het over wilt hebben, dat geeft duidelijkheid en voorkomt blokkades
• Ook al heb je autisme, dit is nooit een vrijbrief om niet je best te doen binnen een relatie, het blijft geven en nemen
• Accepteer dat een ander ook tegen struikelblokken aanloopt binnen een relatie met een autistisch iemand, probeer om je eigen aandeel binnen de relatie te zien, schakel hulp in als je moeite hebt met je eigen aandeel te zien binnen de relatie, het scheelt voor de partner vaak enorm als hij/zij erkenning krijgt dat de problemen niet alleen door hem/haar veroorzaakt worden
• Plan tijd en ruimte voor jezelf binnen een (vaste) relatie, terugtrekken om op te kunnen laden of om te ontladen is cruciaal, zorg dus dat je die ruimte ook neemt en leg uit waarom je die ruimte nodig hebt zodat je partner weet dat hij/zij je niet moet storen en dat het niet door hem/haar komt maar doordat je overprikkeld bent
• En bovenal, behandeld elkaar met respect en dat kan alleen als je eerlijk en duidelijk bent naar elkaar en niet verwijtend communiceert maar juist probeert om een middenweg te vinden in de problemen die worden ervaren

Tips voor partners van autisten:

• Verwacht niet het onmogelijke van mensen met autisme, wederkerigheid, empathie, inleving en communicatie zijn allesbehalve vanzelfsprekend en het vergt meer tijd en moeite van mensen met autisme om deze eigenschappen binnen een relatie toe te passen
• Accepteer dat mensen met autisme graag op zichzelf zijn, niet omdat ze niet van je houden maar omdat ze ruimte nodig hebben om op te laden of te ontladen, geef ze deze ruimte dan ook als er om wordt gevraagd
• Genegenheid en intimiteit kunnen als onprettig en onveilig worden ervaren door mensen met autisme, pak daarom nooit zomaar iemand met autisme van vast, benader altijd van voren, accepteer dat er soms geen ruimte is voor genegenheid en intimiteit
• Weet dat de meeste mensen met autisme kampen met groot minderwaardigheidsgevoel en schuldgevoelens, dat maakt ze kwetsbaar en onstabiel, maak hier geen misbruik van
• Praat altijd in duidelijke taal, vermijd woordspelingen en grapjes, zeker als het om een moeilijk of belangrijk onderwerp gaat, hoe emotioneler het onderwerp hoe moeilijker voor mensen met autisme om gefocust te blijven, onzekerheid en paniek kunnen de overhand krijgen
• Wanneer iemand met autisme overprikkeld is, geef dan de ruimte, ga niet vragen stellen, raak ze niet onnodig aan, probeer niet te kalmeren, het zal niet werken en kan leiden tot nog meer prikkels
• Probeer niet om iemand met autisme jouw gedachtewereld op te dringen, het inlevingsvermogen is anders ontwikkeld en het brengt enkel onnodige frustraties als je iets wilt opdringen of afdwingen
• Ook al komen mensen met autisme vaak egoïstisch en asociaal over, ze zijn dat niet, ze zijn egocentrisch en dat heeft een hele andere betekenis en grondslag dan egoïstisch, verwijt mensen met autisme dan ook geen egoïsme
• Zoek zelf hulp en begeleiding als je vastloopt binnen de relatie, er zijn tegenwoordig diverse deskundige instanties die ook partners ondersteunen en begeleiden, een luisterend oor kan vaak al verlichting brengen voor partners
• Verdiep je in wat autisme nu inhoudt en wat de meest voorkomende beperkingen zijn, zowel voor het individu maar ook voor binnen een relatie want kennis van autisme kan al veel problemen doen voorkomen, oplossen of verlichten
• Ook voor de partner geldt dat autisme nooit een vrijbrief mag zijn voor beschuldigingen, niet bereidwilligheid, afschuiven en verwijten, als je merkt dat jouw autistische partner niet openstaat voor hulp, communicatie (in welke vorm dan ook) en aanpassing zorg dan dat je goed weet waar je aan begint, liefde kan en mag niet enkel van een kant komen want dat gaat niet lang goed
• Het kan handig zijn om via e-mail of brieven te communiceren, schrijven is voor mensen met autisme vaak fijner dan praten

Uiteraard zijn er nog veel meer goede tips en adviezen. De tips en adviezen in deze blog zijn puur gebaseerd op mijn eigen ervaringen. Mocht je meer over autisme willen lezen neem dan een kijkje op de website van de Nederlandse Vereniging voor Autisme. 






​