March 23rd, 2023

Er wordt bewust, ten onrechte, een conclusie gesuggereerd dat als de vaccins de menstruatiecyclus veranderen, ze schadelijk moeten zijn voor de vrouwelijke vruchtbaarheid. “Menstruele veranderingen, zelfs met één dag in de cyclus, beïnvloeden de ovulatie, bevruchting, implantatie en baarmoederafscheiding. Dus elke verstoring zal vrijwel zeker leiden tot afname van de vruchtbaarheid."

​COVID-19 vaccinaties, vruchtbaarheid en menstruatie

Kort nadat de Covid-19-vaccins waren uitgerold kwamen er verhalen over de gevaren van die vaccins. Dit was geen verrassing, antivaxxers zijn een bekend fenomeen. Het is een lang bestaande beweging, doordrenkt in een bepaalde manier van denken. Je zou het een traditie kunnen noemen, een traditie die terug te leiden is naar het allereerste vaccin tegen pokken.
Eén van de meest ernstige bangmakerijen richt zich op vrouwen. Bangmakerij m.b.t. hun vruchtbaarheid en ongeboren baby's. Een zwangerschap of zwangerschapswens is een emotionele tijd, waar natuurlijk de gezondheid van moeder en baby vanuit alle hoeken wordt bekeken. Spookverhalen hierover, met vaccins in de hoofdrol, zijn al terug te leiden tot de allereerste vaccins. Kort na het begin van vaccineren tegen Covid-19- werden precies dezelfde spookverhalen gerecycled. Het vaccin zou de vruchtbaarheid negatief beïnvloeden en schadelijk zijn voor moeder en (ongeboren) baby. Er werd met cijfers gegoocheld die zouden moeten aantonen dat gedurende de 3 klinische trials van het Pfizer/BioNTech vaccin er veel miskramen zouden zijn. Gelukkig is hier geheel niets van waar. Leugens dus, maar de spookverhalen blijven rondzingen. 

‘De antivaxxer’ bestaat niet. Er zijn vele vormen van weerstand variërend van enigszins sceptisch tot aan volledig ondergedompeld in complottheorieën Er is ook nog een geniepiger vorm. Dat is de groep die naar eigen zeggen niet tegen vaccinatie is, maar wel luid twijfel verkondigd over nut en noodzaak van Covid-19 vaccinaties. Het komt voor onder alle lagen van de bevolking, ook bij wetenschappers en artsen, die eigenlijk beter zouden moeten weten. Echter, welke vorm dan ook, de argumenten die worden gebruikt zijn niet nieuw.  Ze zijn gelijk aan de spookverhalen die al rondgaan sinds de introductie van de eerste vaccins.  Die werden toen al afgekeurd als een aanval op de “vrijheid” van het individu en de “lichamelijke soevereiniteit” (van kinderen). De moderner klinkende uitdrukking "burgerlijke vrijheden" werd vaak ter sprake gebracht in de antivax discussies van 1860, en de woorden "despotisme" en "tirannie" waren toen al gebruikelijk. Er werden dramatische, bloemrijke voorbeelden van vaccinatieschade door het pokkenvaccin aangehaald en er waren beweringen dat de vaccinatie de patiënt de ziekte, waartegen gevaccineerd werd, of andere vreselijke ziekten bezorgde. Antivaxxers voerden destijds ook aan dat de ontwikkeling van vaccins overhaast was. Een andere parallel met de moderne antivaxbeweging was het pleiten voor ‘veilige’ pseudowetenschappelijke remedies in plaats van de ‘schadelijke’ vaccins. 

Één van de meest verwarrende berichten betreft effecten op de menstruatiecyclus. Sommige vrouwen melden korte veranderingen in hun menstruatiecyclus na een Covid-19-vaccin. Omdat er vaak veel variabiliteit is in periodecycli, was het niet duidelijk of de vaccins noodzakelijkerwijs de veranderingen veroorzaakten. Dit werd snel opgepikt door influencers en “freelancejournalisten” die hier een kans zagen om verwarring en twijfel te zwaaien bij bepaalde groepen, om zo draagvlak te creëren voor hun antivax agenda. Dit gebeurde vaak geniepig met zinnen als “ik ben niet tegen vaccineren, maar...”, “Ik stel alleen maar vragen”, “Maar wat als...”, “Stel je voor…”, “Op de lange termijn kunnen we niet zeker zijn...”. Als het gaat om de gezondheid, dan werkt het beïnvloeden van vrouwen, aanstaande moeders en kinderen in het algemeen zeer goed, Zij zijn vaak toch de primaire verzorgers en hebben een grote inspraak op beslissingen over het gezin en de familie. 
 
Behalve de vermelding dat er door vaccinatie geen bewezen negatieve verandering is m.b.t. vruchtbaarheid, het aanstaande moederschap en baby’s zal ik in dit blog niet verder op dit onderwerp ingaan. Veel data over de veiligheid en effectiviteit van vaccins in dit opzicht, is verzameld en overzichtelijk beschreven door Dr Vikki Male en kan hier gevonden worden: Explainer on COVID19 vaccine and fertility.docx - Google Drive

Ondanks robuust bewijs m.b.t. de veiligheid van Covid-19 vaccins, blijven sommige mensen wijzen op eventuele veranderingen in de menstruatiecyclus, om ongegrond te suggereren dat de Covid-19-vaccins onveilig zijn. Die suggesties worden onderbouwd met verkeerde cijfers uit de “Pfizer documenten” of via bekende antivax organisaties met (undercover) video’s van misleidende conversaties.’. Het is belangrijk om deze, expres emotionele berichten, te zien voor wat ze zijn; een tactiek om opinies te beïnvloeden. Ze zijn geen afspiegeling van de werkelijkheid.
De menstruatiecyclus is altijd onderhevig aan veranderingen. Het staat onder de controle van hormonen. Het niveau hiervan kan beïnvloed worden door externe factoren zoals: voeding, lichaamsbeweging, stress, medicijngebruik, maar ook ziekte en ontsteking. Het veroorzaken van een korte ontsteking is precies wat een vaccin doet. Die korte ontsteking veroorzaakt door het vaccin, wekt een immuunreactie op die je beschermt tegen een eventueel latere veel heftigere ontsteking, door het pathogeen waartegen gevaccineerd wordt.  Een goed voorbeeld is rodehond. Dit virus is erg gevaarlijk voor een ongeboren baby. Daarom wordt het aan ongevaccineerde vrouwen met een kinderwens sterk aangeraden dit vaccin alsnog te nemen. Ook dit vaccin, dat een levend RNA-virus bevat, veroorzaakt een kleine en korte ontstekingsreactie, en een kleine schommeling in de cyclus kan hierdoor soms plaatsvinden.

De zeer waarschijnlijke verklaring hiervoor ligt in de hoeveelheden hormonen en de functie van sommige immuun cellen. Ons immuunsysteem kan directe invloed hebben op onze hormoonspiegel via cytokines. Cytokines zijn stofjes die onze cellen uitscheiden en door je lichaam getransporteerd worden. Het zijn regelaars. Zo kunnen ze je een gevoel van honger of misselijkheid geven, maar ook je temperatuur aanpassen (koorts). Vele van deze cytokines hebben een directe invloed op immuun cellen die de afbraak van het baarmoederslijmvlies regelen. Het is dus niet zo dat het vaccin in de baarmoeder of eierstokken terecht komt, zoals soms ook beweerd wordt.
Het eerste gedetailleerde wetenschappelijke onderzoek met betrekking tot de vaccins en menstruatie, suggereerde dat Covid-19-vaccinatie veranderingen in iemands cyclus kan veroorzaken. Meerdere vervolgonderzoeken hebben nu aangetoond dat een Covid-19-vaccindosis gepaard kan gaan met een korte vertraging tot de volgende menstruatie. Dit is gemiddeld minder dan één extra dag. Deze vertragingen zijn binnen de volgende cyclus of twee verdwenen. Belangrijk om te onthouden is dat deze schommelingen geheel natuurlijk zijn en ook van korte duur. Daarnaast hebben diverse studies aangetoond dat er geen effect is op de vruchtbaarheid.
De deskundigen die de onderzoeken hebben uitgevoerd, wetenschappers en artsen, hebben dan ook benadrukt dat de veranderingen niet zorgwekkend zijn De menstruatiecyclus is van nature verschillend. Verschillend tussen vrouwen, maar ook verschillend van maand tot maand. Het is daarom moeilijk om vrouwen één-op-één te vergelijken. Veel onderzoeken kijken daarom voornamelijk naar veranderingen voor en na de vaccinatie bij dezelfde vrouw. 

---

Een aantal van de onderzoeken:

Een van de eerste onderzoeken volgde bijna 4.000 deelnemers in de VS die een normale menstruatie hadden en geen hormonale anticonceptie gebruikten. De vrijwilligers namen deel aan het onderzoek voorafgaand aan enige Covid-19-vaccinatie en ongeveer 60% van deze mensen werd gevaccineerd. 

Een vervolgstudie was een onderzoek bij bijna 20.000 mensen, deze vond een toename in cycluslengte van minder dan één dag die binnen één cyclus weer normaal werd. 

Een ander onderzoek, keek naar menstruatiegegevens die waren ingevoerd door bijna 10.000 iPhone-gebruikers en identificeerde een toename van de menstruatiecyclus van een halve dag of minder na een Covid-19-vaccin. Ook deze toename verdween binnen de cyclus na vaccinatie. 

Een klein onderzoek met 79 mensen in het VK, vond ook dat vaccinatie gepaard ging met een kleine vertraging in de volgende menstruatie, die snel weer normaal werd, zonder veranderingen in de cycluslengte bij gevaccineerde mensen die hormonale anticonceptie gebruikten.

Een studie onder bijna 4.000 verpleegsters in de VS, volgde mensen voor zes maanden en vond een 48% risico om een korte of langere menstruatiecyclus te hebben na vaccinatie, die bij het invullen van de volgende vragenlijst was genormaliseerd. 

Deze onderzoeken laten zien dat er geen verschillen zijn in bloedingstijd, maar, zoals geschreven, kan vaccinatie bij sommige vrouwen tot een verlengde cyclusduur (minder dan een dag) leiden. Binnen een groep vrouwen zijn er dus verschillen, met velen die geheel geen verschil wat betreft hun cyclus merkten en een klein aantal die één of twee dagen verlenging ervaarden. Dat laatste werd vooral opgemerkt als twee vaccinaties gegeven werden binnen één menstruatiecyclus. Al deze veranderingen verdwenen de volgende maand of maand daarna. Dit patroon wordt gezien door vele onafhankelijke onderzoeken in verschillende landen.

---

Natuurlijk is het goed dat vrouwen zich bewust zijn van de mogelijkheid, dat vaccinatie een milde invloed kan hebben op hun menstruatie. Daarom is het ook mogelijk om dit te melden als bijwerking en staat dit sinds enige tijd ook vermeld als mogelijke bijwerking van het vaccin. Dat wil niet zeggen dat deze of andere bijwerkingen ook optreden, of serieus van aard zijn. Toch suggereren mensen op sociale media dat de cyclusveranderingen een bewijs zijn van vaccinatieschade.

Dit wordt steeds herhaald, door grote internationaal opererende organisaties en politici en snel verspreidt door de hierboven genoemde influencers en “freelancejournalisten”. Vooral als deze schrijven voor- en invloed kunnen uit oefenen op vrouwen en (aanstaande) moeders, door het plaatsen van suggestieve opmerkingen over correlaties zonder causaal verband.  Zoals: “Veel vrouwen hebben problemen met hun menstruatiecyclus gemeld na het nemen van de vaccins.” Of: “vrouwen hebben miskramen gemeld na vaccinatie. We hebben antwoorden nodig. Is het vaccin wel veilig?”

De suggestie wordt gewekt dat de genoemde miskramen door vaccinaties komen. Het is helaas een feit dat 10-20% van alle zwangerschappen in een miskraam resulteert. Maar dat wordt bewust niet benoemd. Daarnaast is er zeer veel wetenschappelijk bewijs dat miskramen niet vaker voorkomen na COVID-19 vaccinatie. De vaccins zijn veilig voor en tijdens de zwangerschap, en beschermen moeder en baby zeer goed.

Er wordt bewust, ten onrechte, een conclusie gesuggereerd dat als de vaccins de menstruatiecyclus veranderen, ze schadelijk moeten zijn voor de vrouwelijke vruchtbaarheid. “Menstruele veranderingen, zelfs met één dag in de cyclus, beïnvloeden de ovulatie, bevruchting, implantatie en baarmoederafscheiding. Dus elke verstoring zal vrijwel zeker leiden tot afname van de vruchtbaarheid." Dit is geheel ongegrond. Talrijke studies hebben geen enkel effect van vaccinatie op de vrouwelijke vruchtbaarheid gevonden. Studies vinden zelfs geen significante invloed op de menstruatiecyclus waarin iemand wordt gevaccineerd. De mogelijke verstoring is gemiddeld minder dan een dag. Dit betekent niet dat een verstoring helemaal niet kan voorkomen, en het betekent ook niet dat als het voorkomt het daadwerkelijk door de vaccinatie komt. Met zo´n groot aantal mensen gevaccineerd op dezelfde tijd, tijdens een pandemie die levens veranderde, zijn er veel dingen mogelijk, ook veel die gewoon toeval blijken.

Belangrijkste vraag is, hoe gaan we deze desinformatie tegen? Hier is een belangrijke rol weggelegd voor de media, die deze boodschappen een platform geeft. Daarnaast moeten sociale media platformen hand in eigen boezem steken. Zij hebben het bereik van de antivax beweging de afgelopen jaren aanzienlijk vergroot. Het internet heeft ook een reeks alternatieve gezondheidsbeïnvloeders, van wie velen antivaccinatie-inhoud op sociale media posten, een groter en internationaler bereik gegeven. De belangrijkste rol is weggelegd voor artsen en wetenschappers. Zij kunnen uitleg geven over hoe de vork werkelijk in de steel zit, het liefst met hulp van diezelfde (sociale) media. Maar ook daar zitten notoire desinformatieverspreiders tussen. In Nederland hebben we bijvoorbeeld Het Artsen Collectief, wiens foutieve boodschappen veel meer tegengas zouden moeten krijgen door betere en duidelijkere uitleg. Hier is ook een belangrijke rol voor beroepsorganisaties weggelegd, om beschikbare informatie uit onderzoek duidelijk uit te leggen in vakbladen naar collega’s en ook in huis-aan-huis bladen en de media. Arts en Auto, Medisch Contact, en multimedia platformen die alle artsen en ook studenten geneeskunde bereiken zouden hier een speerpunt van moeten maken.